Wersje kompatybilne
Żytni chleb pełnoziarnisty na zakwasie z suszonymi śliwkami
Poziom trudności
Większość naszych przepisów jest łatwa do wykonania. Te wymagające więcej czasu i zdolności oznaczone są jako średnie lub zaawansowane.
Czas przygotowania
Tyle czasu zajmie przygotowanie posiłku.
Czas całkowity
To czas konieczny na przygotowanie posiłku od początku do końca: marynowanie, pieczenie, stygnięcie itp.
Liczba porcji: 30 kromek
Składniki
Zaczyn
- 150 g ziaren żyta (patrz wskazówka)
- 150 g wody, źródlanej lub przegotowanej (patrz wskazówka)
- 1 - 2 łyżki żytniego zakwasu chlebowego, (patrz wskazówka)
Ciasto właściwe
- 600 g ziaren żyta (patrz wskazówka)
- 600 g wody, źródlanej lub przegotowanej (patrz wskazówka)
-
¾
łyżeczki suchych drożdży (patrz wskazówka)
(opcjonalnie)
lub 10 g świeżych drożdży, pokruszonych (patrz wskazówka) (opcjonalnie) - 20 g soli
- 200 g śliwek suszonych, bez pestek, przekrojonych na pół
- masło, ilość do natłuszczenia formy
- 10 kostek lodu (patrz wskazówka)
- Wartości odżywcze
- na 1 kromkę
- Kalorie
- 436.5 kJ / 104.2 kcal
- Białko
- 2.5 g
- Węglowodany
- 25.2 g
- Tłuszcz
- 1 g
- Błonnik
- 4.2 g
Sposób przygotowania
Zaczyn
- Do czystego i suchego naczynia miksującego wsypać ziarna żyta, zmielić
1 min/obr. 10 . Mąkę żytnią przesypać do dużego słoja (0,9 l), odstawić. - Do naczynia miksującego wlać wodę, podgrzewać
2 min/37°C/obr. 1 . Przelać do słoja z mąką, dodać zakwas, wymieszać dokładnie za pomocą łyżki, przykryć folią spożywczą i zrobić w niej kilka dziurek. Słój odstawić w ciepłe miejsce (temp. ok. 25°C) na 8-12 godz., w razie potrzeby po 6 godz. przemieszać zawartość słoja łyżką. Osuszyć naczynie miksujące.
Ciasto właściwe
- Do czystego i suchego naczynia miksującego wsypać 250 g ziaren żyta, zmielić
1 min/obr. 10 . Mąkę żytnią przesypać do innego naczynia, odstawić. - Do naczynia miksującego wsypać 250 g ziaren żyta, zmielić
1 min/obr. 10 . Mąkę żytnią przesypać do naczynia z mąką, odstawić. - Do naczynia miksującego wsypać pozostałe 100 g ziaren żyta, zmielić
1 min/obr. 10 . Mąkę żytnią przesypać do naczynia z mąką, odstawić. - Do naczynia miksującego wlać wodę, dodać drożdże, podgrzewać
3 min/37°C/obr. 2 . - Dodać 300 g zaczynu (patrz wskazówka), przygotowaną wcześniej mąkę żytnią i sól, wymieszać przy pomocy kopystki
1 min/obr. 4 . - Dodać śliwki, wymieszać kopystką. Ciasto pozostawić w naczyniu miksującym na 1-1,5 godz. W tym czasie 2 formy keksowe (20 x 10 cm) natłuścić dokładnie masłem (patrz wskazówka), odstawić.
- Ciasto przełożyć do przygotowanych wcześniej form, wygładzić zwilżoną wodą dłonią. Formy z ciastem włożyć do plastikowych toreb tak, aby nie dotykały powierzchni ciasta i był zamknięty dopływ powietrza, odstawić w ciepłe miejsce na 2-3 godz. lub do podwojenia objętości (patrz wskazówka).
- Rozgrzać piekarnik do temp. 220°C.
- Wyrośnięte ciasto skropić wodą za pomocą butelki ze spryskiwaczem. Do piekarnika wrzucić kostki lodu i natychmiast włożyć formy z chlebem na najniższą szynę piekarnika.
- Piec 45-50 min (220°C).
- Chleby wyjąć z piekarnika, ostrożnie wyjąć z form, sprawdzić, czy są upieczone (patrz wskazówka). Studzić na kratce (patrz wskazówka).
- Żytni chleb pełnoziarnisty na zakwasie z suszonymi śliwkami podawać po ostudzeniu, pokrojony na kromki, z wybranymi dodatkami.
- Wartości odżywcze
- na 1 kromkę
- Kalorie
- 436.5 kJ / 104.2 kcal
- Białko
- 2.5 g
- Węglowodany
- 25.2 g
- Tłuszcz
- 1 g
- Błonnik
- 4.2 g
Przybory kuchenne
duży słój (0,9 l), butelka ze spryskiwaczem, kratka do studzenia, 2 duże plastikowe torby, piekarnik, 2 formy keksowe (20 x 10 cm), folia spożywczaWskazówki i podpowiedzi
- Przepis na "Żytni zakwas chlebowy" znajduje się w tej kolekcji.
- Zamiast ziaren żyta do przygotowania zaczynu można użyć żytniej mąki razowej w ilości odpowiadającej wadze ziaren. Należy wówczas pominąć punkt 1., mąkę odważyć do dużego słoja (0,9 l) i dalej postępować zgodnie z przepisem.
- Zaczyn jest gotowy do pieczenia chleba po około 8-12 godz. od wymieszania z mąką i wodą, kiedy podwoi swoją objętość. Jeśli zacznie opadać, znaczy to, że już traci właściwości spulchniające - chleb upieczony na bazie takiego zaczynu może mieć bardziej zbitą konsystencję i kwaśniejszy smak.
- Chlorowana woda pobrana bezpośrednio z kranu może negatywnie wpłynąć na smak chleba. Taką wodę należy uprzednio przefiltrować, przegotować i ostudzić albo użyć butelkowanej wody źródlanej.
- W trakcie dodawania składników do ciasta na chleb należy pamiętać, by 1-2 łyżki zaczynu odłożyć do słoika i odstawić do lodówki. Ta część zakwasu posłuży jako baza do kolejnego zaczynu.
- Zaleca się mielić jednorazowo nie więcej niż 250 g ziaren. Zamiast ziaren żyta do przygotowania ciasta właściwego można użyć żytniej mąki razowej w ilości odpowiadającej wadze ziaren. Należy wówczas pominąć punkty 3., 4. i 5., a w punkcie 7. odważyć do naczynia miksującego potrzebną ilość mąki.
- W przypadku pieczenia chleba na młodym zakwasie może być konieczne dodanie niewielkiej ilości drożdży do ciasta, aby przyspieszyć wyrastanie bochenków. Kilkutygodniowy, regularnie używany zakwas takiego dodatku już nie będzie wymagał.
- Czas, potrzebny na wyrośnięcie ciasta chlebowego, jest zależny od mocy zakwasu i od tego, czy do ciasta zostały dodane drożdże. Kilkudniowy zakwas może potrzebować więcej czasu na spulchnienie ciasta niż kilkutygodniowy. Ciasto chlebowe jest odpowiednio wyrośnięte, kiedy podwoi objętość.
- Do pieczenia chleba najlepiej nadają się formy keksowe wykonane z grubszej stali nierdzewnej, z powłoką zapobiegającą przywieraniu. Takie formy równomiernie rozprowadzają ciepło, dzięki czemu bochenki pieką się tak samo z każdej strony. Warto również pamiętać, że zakwas chlebowy może wchodzić w reakcję z formami wykonanymi z aluminium.
- Wrzucone do piekarnika kostki lodu mają za zadanie wytworzyć parę w jego wnętrzu. Dzięki parze chleb lepiej wyrasta w czasie pieczenia i ma bardziej chrupiącą skórkę. Zamiast lodu można użyć butelki ze spryskiwaczem - należy wtedy spryskać wodą ścianki i dno piekarnika. Nie należy pryskać na grzałkę!
Zamiast kostek lodu na dno piekarnika lub na blachę do pieczenia można również wlać pół szklanki wody. - Aby sprawdzić, czy chleb jest wypieczony, należy postukać w jego spód. Prawidłowo wypieczony bochenek powinien wydać głuchy dźwięk. Jeżeli chleb od spodu jest niedopieczony, należy dopiekać go po wyjęciu z formy 5-10 min.
- Żytni chleb pełnoziarnisty z suszonymi śliwkami najlepiej smakuje po całkowitym ostudzeniu, po ok. dobie od wyjęcia z piekarnika.
- Zamiast 2 form keksowych (20 x 10 cm) można użyć 1 większej formy keksowej (dł. 35 cm).